Prof. dr hab. inż. Henryk Kowalski, profesor zwyczajny (1938 – 2020) , specjalista w zakresie geodezji kinematycznej, instrumentoznawstwa oraz teledetekcji. Henryk Kowalski urodził się w woj. świętokrzyskim. Po ukończeniu technikum Radio -Teletechnicznego w Warszawie pracował w Zakładach Radiowych im. M. Kasprzaka (1957-1958) na stanowisku młodszego konstruktora. Studia wyższe odbył na Wydziale Geodezji i Kartografii Politechniki Warszawskiej (1958–1963) uzyskując tytuł magistra inżyniera geodety w specjalności geodezja inżynieryjno-przemysłowa. Od 1963 roku pracuje w Katedrze Geodezji SGGW (stażysta, asystent, starszy asystent, adiunkt).

Stopień doktora nauk technicznych uzyskał w roku 1970 po obronie rozprawy Analiza dokładności automatycznego pomiaru kąta kątomierzem impulsowym własnej konstrukcji oraz badanie możliwości jego zastosowania do kontroli stałości budowli wodno–melioracyjnych – promotor profesor Zdzisław Adamczewski. Praca recenzowana przez Instytut Podstawowych Problemów Techniki na wniosek profesora Tomasza Gomuliszewskiego z AGH została nagrodzona przez Komitet Geodezji PAN. Została również przedstawiona przez profesora Tadeusza Lazzariniego do pierwszej nagrody Światowego Kongresu FIG w Frankfurcie n. Menem w 1971 r.

 W latach 1972-1973 na zaproszenie Department of State dr inż. Henryk Kowalski odbywa staże naukowe w USA w Cornell University Ithaca (stan Nowy York) i University of California w Berkeley, uzyskując świadectwo do badań naukowych na terenie Stanów Zjednoczonych i prawo do noszenia złotego medalu amerykańskiej organizacji naukowców Sigma.

Po zakończeniu stażu otrzymał propozycję pracy w Departament of Natural Resorses w Banku Światowym. Po powrocie do kraju, 16 maja 1974 r., zostaje służbowo przeniesiony do Instytutu Geodezji i Kartografii, w którym pracował na stanowisku docenta, pełniąc równocześnie funkcję zastępcy dyrektora ds. naukowo badawczych. W czerwcu 1974 r. wygrał konkurs na stanowisko docenta kontraktowego w Akademii Rolniczo-Technicznej w Olsztynie. W latach 1974-77 prowadził tam wykłady i ćwiczenia z teledetekcji.

Stopień doktora habilitowanego nauk technicznych w dyscyplinie geodezja i kartografia uzyskał na podstawie kolokwium Wykorzystanie interferencji światła spójnego (zarejestrowanego pola interferencyjnego) do pomiaru wielkości liniowej i kątowej, które odbyło się w 1978 roku przed radą Wydziału Geodezji i Kartografii Politechniki Warszawskiej, w której zostaje zatrudniony w wymiarze ½ etatu (1978–1981) prowadząc wykłady z instrumentoznawstwa geodezyjnego (pracując jednocześnie w Instytucie Geodezji i Kartografii).

W latach 1982-1985, jako docent Uniwersytetu w Benghazi (Libia), prowadził wykłady z geodezji na Wydziale Inżynierii oraz Wydziale Architektury. Po powrocie do kraju pracował w Instytucie Geodezji i Kartografii. W tym czasie został zatrudniony w Instytucie Geodezji i Meteorologii WAT, w którym prowadził wykłady i ćwiczenia z geodezji i instrumentoznawstwa geodezyjnego.

W 1986 roku dr hab. inż. Henryk Kowalski został decyzją Ministra Obrony Narodowej przeniesiony służbowo na stanowisko docenta do Wydziału Nawigacji i Uzbrojenia Okrętowego Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni. Równolegle pracuje na pełnym etacie w WAT. Sprawuje opiekę naukową nad 6 oficerami przygotowującymi rozprawy habilitacyjne podczas stażu naukowego zakończonego dysertacjami. Profesor Henryk Kowalski uzyskał tytuł naukowy profesora nauk technicznych 17.10.1990 r. nadany przez Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej na wniosek Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni.

Fot. Komisja obron dyplomowych w składzie: płk mgr inż. Henryk Bednarek - szef Służby Topograficznej WP, płk prof. Stanisław Pachuta, prof. Henryk Kowalski, mjr dr inż. Andrzej Marciniak, płk dr hab. inż. Jerzy Butowtt, kpt. mgr inż. Ryszard Sołoducha

Profesor Henryk Kowalski swoją działalność naukową poświęcił automatyzacji w geodezji i kartografii. W Jego pracy naukowej można wyodrębnić trzy zasadnicze grupy tematyczne:

1. Automatyzacja precyzyjnych pomiarów długości i kątów z uwzględnieniem projektowania i konstruowania nowych rozwiązań elektronicznych teodolitów cyfrowych oraz laserowych dalmierzy interferencyjnych

2. Prace zmierzające do pełnej automatyzacji procesów pozyskiwania, przetwarzania i obrazowania informacji kartograficznych

3. Prace teoretyczne nad Autonomicznymi Systemami Wyznaczenia Pozycji w czasie rzeczywistym w modelu relatywistycznym we wszystkich środowiskach (powietrze, woda, pod ziemią). Ten obszar działalności miał na celu zainicjowanie pierwszych w Polsce wykładów z geodezji kinematycznej. Autor twierdził na licznych seminariach, że w takim modelu pomiarowym można widzieć nowe aplikacje w robotyce i zarządzaniu przestrzenią w czasie rzeczywistym, zwłaszcza dla eksploatacji zasobów naturalnych.

Profesor Henryk Kowalski uczestniczył w 5 światowych konferencjach kartograficznych w Waszyngtonie, Madrycie, Moskwie, Tokio oraz Warszawie, będąc ich współorganizatorem. Wygłosił ponad 20 zaproszonych referatów w USA, Kanadzie, Francji, Niemczech, Szwajcarii, Czechosłowacji, Węgrzech, Chinach, Kenii oraz w Szwecji. Otrzymał propozycję pracy w Space Center w Brazylii oraz doradcy ministra zasobów naturalnych w Nigerii.

Z opublikowanych około 100 prac (indywidualnie i jako współautor) na szczególne uznanie zasługuje zdobycie Złotego Medalu na Światowej Wystawie Innowacyjnej w Brukseli za układ i sposób do pomiaru częstotliwości pozwalający zbudować system do wyznaczenia pozycji z ruchu obrotowego Ziemi.

Zakład Geodezji w 2011 roku. Od lewej: mgr inż. Monika Ciak-Ozimek, prof. Henryk Kowalski, dr inż. Marta Kuźma, mgr Jacek Augustyniak, Bożena Jamiołkowska, dr hab. Paweł Pędzich, mgr inż. Dorota Latos, mgr inż. Stanisław Wierzbicki, dr Ryszard Sołoducha, dr hab. Karol Szeliga, mgr inż. Krzysztof Baszkiewicz

Profesor Henryk Kowalski uzyskał 15 patentów i zgłoszeń patentowych chronionych w 7 krajach (Polska, RFN, Szwajcaria, Japonia, Francja, USA i Kanada). Ponadto, był kierownikiem wielu prac prowadzonych w ramach CPBR: Elektrownia Wodna w Żarnowcu, Instytut Geodezji i Kartografii, Centralny Ośrodek Badań i Rozwoju Techniki Kolejnictwa. Promotor w 4 przewodach doktorskich oraz kierownik wielu prac inżynierskich i magisterskich. Recenzent w postępowaniach doktorskich, habilitacyjnych oraz profesorskich. Wielokrotnie wyróżniany przez ministrów administracji, gospodarki terenowej i ochrony środowiska oraz prezesa GUGiK, a także odznaczony Medalem Komisji Edukacji Narodowej, Srebrnym i Złotym Medalem Zasługi oraz Złotą Odznaką SGP.

Profesor Henryk Kowalski pracę w Wojskowej Akademii Technicznej zakończył na własną prośbę 30 września 2014 roku.

Opracował: prof. Ireneusz Winnicki