Kierownik pracowni: dr inż. Michał Mierzwiak
Pracownia systemów osłony hydrometeorologicznej prowadzi działalność naukowo-badawczą oraz dydaktyczną w zakresie meteorologii oraz przetwarzania danych numerycznych na potrzeby analiz procesów pogodowych.
Do zadań pracowni należy:
- odbiór danych satelitarnych HRIT z satelity MSG-3;
- pomiar stanu atmosfery radiometrem mikrofalowym RPG HATPRO G4;
- prowadzenie bezpośrednich pomiarów elementów meteorologicznych;
- prowadzenie meteorologicznych pomiarów przy użyciu mobilnych stacji AGAT-20 oraz AGAT-30.
Pracownia składa się z wydzielonych stanowisk wyposażonych w:
- stację odbioru danych satelitarnych z satelity MSG-3 wraz z systemem antenowym,
- przenośny automatyczny system pomiarów meteorologicznych AGAT-20 oraz AGAT-30,
- stację do obsługi radiometru mikrofalowego,
- moduł do odbioru danych meteorologicznych w czasie rzeczywistym,
- mobilną stację do wykonywania sondaży aerologicznych,
- System EUMETCast DVB-S2 do odbioru danych z satelity MSG-3 wraz z dedykowanym oprogramowaniem;
- Mobilne stacje pomiarów meteorologicznych AGAT20 oraz AGAT30;
- Stanowisko do analogowych pomiarów meteorologicznych;
- Radiometr mikrofalowy RPG HATPRO G4;
- System wspomagania synoptyka – System Wymiany, Wizualizacji i Wspomagania Analizy Danych Meteorologicznych i Oceanograficznych (SW3ADM) Cirrus;
- Mobilny system do wykonywania sondaży aerologicznych SR10 Meteomodem;
- Specjalistyczny ogródek pomiarowy
Wyposażenie pracowni umożliwia realizację szkoleń oraz kursów doskonalących w formie zajęć o charakterze teoretycznym, praktycznym i obliczeniowym, w zakresie:
- Meteorologii: lotniczej, synoptycznej, operacyjnej, satelitarnej i radarowej,
- Mezoskalowego prognozowania pogody, prognozowania sytuacji synoptycznej oraz elementów i zjawisk atmosferycznych, aerologii oraz numerycznego prognozowania pogody,
- Przetwarzania i analizy danych meteorologicznych, funkcjonowania systemów informatycznych w meteorologii,
- Podstaw klimatologii i hydrologii,
- Fizyki atmosfery,
- Teledetekcyjnego badania atmosfery,
Zasoby pracowni systemów osłony hydrometeorologicznej pozwalają na zdobycie specjalistycznej wiedzy na temat:
- Prognozowania pogody metodami synoptycznymi,
- Interpretacji i wykorzystania numerycznych modeli prognoz pogody,
- Teledetekcyjnego badania atmosfery (technikami radarowymi, satelitarnymi),
- Budowy oraz użytkowania meteorologicznych systemów pomiarowych oraz teleinformatycznych sieci wymiany danych,
- Zabezpieczania lotów statków powietrznych, BSP, skoków spadochronowych i desantowania oraz żeglugi okrętów Marynarki Wojennej RP (zgodnie z międzynarodowymi przepisami WMO, ICAO oraz procedurami NATO).
Pracownia systemów osłony hydrometeorologicznej, w której realizowane są ćwiczenia i zajęcia laboratoryjne z przedmiotów (m.in.): teledetekcyjne badanie atmosfery, meteorologia satelitarna, techniki pomiarów w meteorologii, meteorologia synoptyczna, meteorologia operacyjna, mezoskalowe prognozy pogody, numeryczne prognozowanie pogody, przetwarzanie i analiza danych meteorologicznych, pomiary terenowe z geodezji?. Wyposażenie pracowni obejmuje:
- naziemną stację do bezpośredniego odbioru danych satelitarnych HRIT z satelity MSG-3,
- radiometr mikrofalowy RPG HATPRO G4,
- zestaw przyrządów do wykonywania bezpośrednich pomiarów elementów meteorologicznych realizowanych w specjalistycznym ogródku pomiarowym oraz automatyczny system pomiarów meteorologicznych MetNet.
- mobilny system pomiarowy AGAT-20 i AGAT-30 wraz ze specjalistycznym oprogramowaniem MetNet oraz system do pomiarów aerologicznych SR10 do realizacji zajęć poligonowych.
W skład pracowni wchodzi 10 stanowisk komputerowych, wyposażonych w oprogramowanie pozwalające na realizację prac związanych z niżej opisanymi stanowiskami badawczymi – pozyskiwanie danych, ich przygotowanie, a następnie opracowanie i analiza wyników. Jednostki posiadają zainstalowany numeryczny model prognoz pogody Weather Research and Forecasting model (WRF), który wykorzystywany jest zarówno do prac badawczych prowadzonych przez Zakład jak i w celach dydaktycznych – studenci poznają praktyczną stronę funkcjonowania modeli prognoz pogody.
W pracowni działa pięć stanowisk badawczych:
- Stanowisko do odbioru i przetwarzania zdjęć satelitarnych - stacja odbioru i konwersji cyfrowych danych satelitarnych ze stacjonarnym systemem antenowym przeznaczonym do bezpośredniego odbioru danych z satelity MSG-3. Oprogramowanie stanowiska badawczego zapewnia: odbiór, rejestrację i podstawowe przetwarzanie danych satelitarnych z satelity MSG-3 oraz retransmitowanych przez nią danych z innych satelitów m.in.: Meteosat8-10, GOES16, MTSAT2. Dane gromadzone są w archiwum utworzonym na macierzach dyskowych, co umożliwia prowadzenie analiz dynamiki atmosfery w dłuższych okresach obserwacyjnych.
- Bezpośrednie pomiary meteorologiczne wykonywane są przez stacjonarny automatyczny system pomiarów meteorologicznych MetNet, mobilne stacje pomiarów meteorologicznych AGAT20 oraz AGAT30, stanowisko do analogowych pomiarów meteorologicznych. Rejestrowane dane (m.in.: temperatura i wilgotność względna powietrza, ciśnienie atmosferyczne, prędkość i kierunek wiatru) wykorzystywane są głównie w ramach uczelnianego biura pogody do zabezpieczenia meteorologicznego realizowanego przez studentów specjalności meteorologia.
- Stacja robocza odbierająca dane bezpośrednio z radiometru mikrofalowego umieszczonego na dachu budynku nr 53. Urządzenie wykonuje pomiary stanu atmosfery obejmujące m.in.: pionowe profile: temperatury (TPC), wilgotności (HPC), zawartości wody w troposferze (LPR), wysokości podstawy chmur (CBH). Radiometr pracuje w pasmach K oraz L na 14 zakresach częstotliwości (od 22,24 do 58,0 GHz). Wysoka rozdzielczość pionowa pozyskiwanych danych pozwala na otrzymanie precyzyjnych informacji na temat aktualnego stanu fizycznego atmosfery. Wyniki pomiarów są gromadzone na dyskach i wykorzystywane w pracach badawczych Zakładu, podczas zajęć ze studentami oraz na potrzeby prac dyplomowych.
Wyniki pomiarów z dwóch powyższych stanowisk są wyświetlane w czasie rzeczywistym na monitorach znajdujących się w Zakładzie (bud. 53, 2 piętro). Dane z bezpośrednich pomiarów meteorologicznych są wyświetlane również w Magazynie geodezyjnym (p. 26 bud. 58).
- Stacje robocze z dostępem do światowego systemu wymiany danych meteorologicznych oraz łącze, umożliwiające wymianę danych operacyjnych służby hydrometeorologicznej w czasie rzeczywistym (MILNET-I). W pracowni wykorzystywane jest specjalistyczne oprogramowanie: "System wspomagania synoptyka – System Wymiany, Wizualizacji i Wspomagania Analizy Danych Meteorologicznych i Oceanograficznych (SW3ADM) Cirrus", pozwalające na określanie rzeczywistego stanu warunków meteorologicznych na lotniskach, podgląd, konfigurację i wydruk map przyziemnych oraz map górnych topografii barycznej względnej i bezwzględnej, analizę meteorologicznych zobrazowań radarowych oraz satelitarnych.
- Mobilna stacja do wykonywania sondaży aerologicznych SR10 (Meteomodem), składająca się z odbiornika sygnału (antena), sond, urządzenia do kalibracji, oprogramowania komputerowego oraz balonów meteorologicznych. Zestaw do pomiarów aerologicznych pozwala na pozyskanie informacji na temat stanu fizycznego atmosfery w profilu pionowym. Dane pozyskane z wykonanych sondaży są wykorzystywane w trakcie zajęć praktycznych do prognozowania warunków atmosferycznych oraz do badań prowadzonych przez Instytut.